Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

        Η επανάσταση του 1821 υπήρξε το συγκλονιστικότερο γεγονός της νεότερης ελληνικής ιστορίας, διότι οδήγησε στην απέλευθέρωση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και στην ίδρυση του  σύγχρονου ελληνικού κράτους.
       Απαραίτητο στοιχείο κάθε επανάστασης είναι ο λόγος.. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, ο λόγος της ελληνικής επανάστασης, δηλαδή το πνευματικό της υπόβαθρο, υπήρξε ο νεοελληνικός διαφωτισμός με κυριότερους εκφραστές τον Αδαμάντιο Κοραή, τον Ρήγα Φεραίο και τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό. Αλλά, ο λόγος δεν αρκεί. Χρειάζεται και δράση, την προετοιμασία της οποίας ανέλαβε η Φιλική Εταιρεία.
         Η Φιλική Εταιρεία ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό από τον Σκουφά , τον Τσακάλωφ και τον Ξάνθο. Οι ιδρυτές της Φιλικής εταιρείας δεν ήταν "επώνυμοι" Έλληνες. Ήταν όμως πατριώτες, έντιμοι και ικανοί. Διαδίδοντας με επιτήδειο τρόπο ότι πίσω από τις δικές τους κινήσεις κρύβεται κάποια πανίσχυρη "Αρχή" , την οποία δεν κατονόμαζαν , πέτυχαν να στρατολογήσουν πολλούς και να επεκτείνουν τα πλοκάμια της Εταιρείας σε όλη την Ανατολή, από τις παραδουνάβιες ηγεμονίες μέχρι τη Μάνη και από το Ιόνιο μέχρι τα παράλια της Μικράς Ασίας. Τα μέλη της δεν δίστασαν να προβούν ακόμη και σε δολοφονίες προδοτών προκειμένου να μην διακινδυνέψει ο ιερός σκοπός της επανάστασης. Τελικώς, εντάχθηκαν σε αυτήν σημαντικότατοι Έλληνες, όπως ο Πατριάρχης Γρηγόριος,  ο Μαυροκορδάτος και ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, τον οποίο, η Φιλική Εταιρεία, όταν ήλθε η ώρα, όρισε Γενικό Επίτροπο και του μεταβίβασε  τις δικές τις αρμοδιότητες.      
            Ο Υψηλάντης μπορεί να απέτυχε κηρύσσοντας την επανάσταση στις παραδουνάβιες ηγεμονίες. Έδωσε όμως την ευκαιρία να φουντώσει η φλόγα στην Πελοπόννησο, την στερεά Ελλάδα και τα νησιά του Αιγαίου. Το Σεπτέμβριο του 1821 κατελήφθη η Τρίπολη, ενώ στις 25 Ιουλίου 1822 κατατροπώθηκε η στρατιά του Δράμαλη στα Δερβενάκια, χάρη στην στρατηγική ιδιοφυία του Κολοκοτρώνη. Στην Στερεά Ελλάδα έλαμψε ο προνοητικότητα του Μαυροκορδάτου, ο οποίος έσπευσε να οχυρώσει το Μεσολόγγι. Οι  Τούρκοι  πολιόρκησαν την πόλη και οι Έλληνες με ήρωα τον Μάρκο Μπότσαρη αντιστέκονταν επί δύο μήνες. Τελικώς, ανήμερα τα Χριστούγεννα του 1822, οι Τούρκοι επιχείρησαν έφοδο νομίζοντας ότι θα βρουν τους  Έλληνες στις εκκλησίες, αλλά υπέστησαν πανωλεθρία, τράπηκαν σε φυγή και πολλοί από αυτούς πνίγηκαν στα νερά του πλημμυρισμένου Αχελώου.
         Η επανάσταση είχε πετύχει την απελευθέρωση της Πελοποννήσου, της δυτικής Στερεάς Ελλάδος και κάποιων νησιών.  Ψηφίστηκαν τα Συντάγματα της Επιδαύρου (1822) και του Άστρους (1823) και διορίστηκαν κυβερνήσεις. Τότε όμως ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος των ετών 1823-1824, ο οποίος παραλίγο να είχε ολέθριες συνέπειες για την επιτυχία του αγώνα, διότι το 1825 αποβιβάσθηκε ο αιγυπτιακός στρατός του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο και σκόρπισε τον τρόμο χωρίς να συναντήσει καμία σοβαρή αντίσταση. Η επανάσταση επικράτησε τελικώς, όχι τόσο χάρη στον Κολοκοτρώνη, τον Καραϊσκάκη ή τον Κανάρη, όσο χάρη στην διπλωματική ικανότητα του Καποδίστρια και κυρίως  του Μαυροκορδάτου, που εξασφάλισε εγκαίρως  τον εξωτερικό δανεισμό της Ελλάδας, επιτυγχάνοντας την εξεύρεση ισχυρών συμμάχων, οι οποίοι είχαν πλέον οικονομικό ενδιαφέρον για την ευόδωση της επανάστασης .
       Αναφέρθηκε προηγουμένως ότι ο αγώνας των Ελλήνων για την ανεξαρτησία τους ήταν το σημαντικότερο γεγονός της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Πέραν αυτού όμως, συγκλόνισε ολόκληρο τον κόσμο, ο οποίος, αφού ανακάλυψε την αρχαία Ελλάδα μέσα από την αναγέννηση και τον διαφωτισμό, διαπίστωσε αίφνης με θαυμασμό ότι  οι απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων δεν χάθηκαν από την ιστορία , αλλά αγωνίζονταν πάλι, όπως είχαν πράξει οι πρόγονοί τους στο Μαραθώνα και στις Θερμοπύλες, με την ίδια αυταπάρνηση και για τα ίδια ιδανικά. Απόδειξη της επίδρασης της ελληνικής επανάστασης στο διεθνή χώρο αποτελεί το ρεύμα του φιλελληνισμού με κυριότερους τον ποιητή Λόρδο Μπάυρον, ο οποίος άφησε την τελευταία του πνοή στο Μεσολόγγι και τον  ζωγράφο Ντελακρουά, ο οποίος συνέθεσε τον περίφημο πίνακα με θέμα την καταστροφή της Χίου.
         Η επανάσταση των Ελλήνων και οι θυσίες των αγωνιστών της ενέπνευσαν τους σκλαβωμένους όλου του κόσμου να εξεγερθούν εναντίον των καταπιεστών τους με αίτημα την αυτοδιάθεση. Μετά την εγκαθίδρυση του πρώτου ελληνικού κράτους με σύνορα μέχρι τον Αμβρακικό κολπο και τον Σπερχειό ποταμό, η συνέχεια δόθηκε με την Μεγάλη Ιδέα, αποτέλεσμα της οποίας ήταν ο διπλασιασμός των συνόρων της Ελλάδας και η διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Η ΣΑΝΙΔΑ ΤΟΥ ΚΑΡΝΕΑΔΟΥ

Οι παράγοντες που διαμόρφωσαν την πολιτειακή οργάνωση και τα Συντάγματα ...

ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΗΣ 21ΗΣ ΜΑΪΟΥ 2023