ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
Πρόκειται για ογκώδες νομοθέτημα 286 άρθρων και 135 σελίδων. Έκπληξη προκαλεί ωστόσο το γεγονός ότι, παρά την έκτασή του, δεν καταργεί αλλά τροποποιεί τον προϋπάρχοντα Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων ο οποίος συνεχίζει να βρίσκεται εν ισχύ.
Προκειμένου η Ελλάδα να συμμορφωθεί με το μνημόνιο και να εξοικονομήσει πόρους 1,5 δις ευρώ στα επόμενα τρία έτη, ο Καλλικράτης επιχείρησε την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συνένωση Δήμων , ούτως ώστε, αντί των 1034 Δήμων και Κοινοτήτων που υπήρχαν μέχρι την θέσπισή του, να συσταθούν πλέον 326 Δήμοι. Επιπλέον, αντί των Νομαρχιών, συγκροτήθηκαν ως 2ος βαθμός αυτοδιοίκησης 13 Περιφέρειες. Κάθε παλαιός νομός ορίζεται πλέον ως περιφερειακή ενότητα (άρ.2). Προς την κατεύθυνση της εξοικονόμησης πόρων και του «νοικοκυρέματος» των οικονομικών εμφανίζονται μάλιστα και άλλες διατάξεις περί εξυγίανσης, πιστοληπτικής πολιτικής, δανεισμού κλπ. των Δήμων και των Περιφερειών (άρ.262 επ.) και κυρίως (άρ.107), η δυνατότητα των δήμων να έχουν μόνο μία κοινωφελή επιχείρηση, μία δημοτική επιχείρηση ύδρευσης – αποχέτευσης, μία επιχείρηση ραδιοτηλεοπτικού σταθμού και μία ανώνυμη εταιρεία αντί της απεριόριστης δυνατότητας που διέθεταν με το προηγούμενο καθεστώς.
Όσον αφορά τις εκλογές για την ανάδειξη των εκπροσώπων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ο νέος νόμος, παρά τις διακηρύξεις για περισσότερη δημοκρατία, δεν δίστασε να θεσπίσει την ότι θα διενεργούνται πλέον κάθε 5 έτη, ενώ τις υποβάθμισε κιόλας ορίζοντας ότι θα διεξάγονται μαζί με τις ευρωεκλογές (άρ.9). Ακόμη χειρότερα όμως, κατά παράβαση και νόθευση της θεμελιώδους συνταγματικής αρχής της λαϊκής κυριαρχίας η οποία κατοχυρώνεται στο άρ.1 παρ.2 του Συντάγματος, επενέβη στα δικαιώματα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι παρέχοντας (όσον αφορά τις δημοτικές εκλογές) δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι σε αλλοδαπούς και μάλιστα υπηκόους τρίτων χωρών εκτός Ε.Ε (άρ.10 και 13).
Όσον αφορά τις αρμοδιότητες των Δήμων, το πρόγραμμα «Καλλικράτης» παρέχει πράγματι αυξημένες αρμοδιότητες, τις οποίες όμως δεν αφαιρεί από την κεντρική διοίκηση αλλά μεταφέρει από τις παλαιές Νομαρχίες. Εντυπωσιακό είναι δε το γεγονός ότι επειδή οι νέοι Δήμοι δεν θα έχουν την υποδομή για να ανταποκριθούν στις αρμοδιότητες αυτές, ο ίδιος ο νόμος ορίζει ότι, αφενός κάποιες από αυτές θα αρχίσουν να ασκούνται από το 2013 και , αφετέρου, ορισμένοι Δήμοι δεν θα είναι σε θέση να τις ασκήσουν καθόλου με αποτέλεσμα να λάβουν «διοικητική υποστήριξη» από το Δήμο της έδρας του νομού ή στον «εγγύτερο Δήμο» (άρ.95)!
Όχι επαρκώς ξεκαθαρισμένο εμφανίζεται και το ζήτημα των πόρων . Ειδικότερα θεσπίζονται μεν ετησίως κεντρικοί αυτοτελείς πόροι 20% επί του φόρου εισοδήματος, 12% επί του ΦΠΑ και 50% επί του φόρου ακίνητης περιουσίας για τους Δήμους και 2,40 επί του φόρου εισοδήματος και 4% επί του ΦΠΑ για τις Περιφέρειες, πλην όμως δεν ορίζεται σαφώς και σύμφωνα με την αρχή της διαφάνειας με ποιο τρόπο θα κατανεμηθούν τα κονδύλια αυτά, ούτε διασφαλίζεται ότι θα διανεμηθούν εγκαίρως δεδομένου ότι η καταβολή τους επαφίεται και πάλι στην καλή θέληση της Κυβέρνησης (άρ.259-260).
Όσον αφορά το σύστημα διακυβέρνησης των 2 βαθμών τοπικής αυτοδιοίκησης, ο νέος νόμος δεν προβλέπει σημαντικές μεταρρυθμίσεις αφού εν πολλοίς διατηρεί το ίδιο γραφειοκρατικό καθεστώς του παρελθόντος, όπου η γενική αρμοδιότητα ανατίθεται σε πολυπληθή και δυσκίνητα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια. Χαρακτηριστικό της περιφρόνησης προς τον πολίτη αποτελεί και η εγκατάλειψη της δυνατότητας που παρείχε ο Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων για διεξαγωγή τοπικών δημοψηφισμάτων και η αντικατάστασή της με την δυνατότητα ηλεκτρονικής διαβούλευσης. Οι δε νέοι θεσμοί της «Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης (άρ.76) και του «Συμπαραστάτη του Δημότη» (άρ.77) είναι μάλλον προσχηματικού χαρακτήρα, δεδομένου μάλιστα ότι η μεν πρώτη είναι συμβουλευτικού χαρακτήρα ο δε Συμπαραστάτης δεν έχει καμία αυτοτέλεια αλλά εξαρτάται από τις υπηρεσίες του ίδιου του Δήμου.
Είναι προφανές ότι μία μεταρρύθμιση στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν μπορεί να έχει ως πρωτεύον χαρακτηριστικό της εξοικονόμησης πόρων αλλά το όραμα της εφαρμογής των αρχών της Δημοκρατίας, της διαφάνειας, της συμμετοχής του πολίτη στα τοπικά δρώμενα και της πάταξης της διαφθοράς.
Ο Καλλικράτης μαζί με τον Ικτίνο υπήρξαν οι αρχιτέκτονες του Παρθενώνα, του ναού που ανεγέρθηκε στην κορυφή της Ακρόπολης των Αθηνών σε μία περίοδο όπου η Πόλη των Αθηνών βρισκόταν στο απόγειο της δόξας και της δύναμής της. Σήμερα ο Παρθενώνας αποτελεί ένα σύμβολο του παγκόσμιου πολιτισμού. Ο αρχαίος Καλλικράτης ενέπνευσε με αυτό το δημιούργημα δισεκατομμύρια ανθρώπων. Ο σημερινός Καλλικράτης δεν είναι αρχιτέκτονας όπως ισχυρίζεται, ούτε μπορεί να εμπνεύσει κανέναν. Περιφρονεί τον Δήμο και τον Πολίτη. Ενεργεί ως λογιστής και ως τέτοιος θα μείνει στην ιστορία..
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου