ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΚΗΡΥΧΘΕΝ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ

   Το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου θα είναι το πρώτο δημοψήφισμα μετά το 1974 και το πρώτο στην ιστορία της χώρας όπου οι πολίτες καλούνται να αποφασίσουν για κάτι άλλο πέραν της βασιλείας.

  Επί του επερχόμενου δημοψηφίσματος μπορεί να γίνουν τέσσερις παρατηρήσεις, ήτοι παρατηρήσεις όσον αφορά (α) από ποιον συγκαλείται, (β) το ερώτημα που τίθεται, (γ) την ενημέρωση των πολιτών και (δ) τον δημόσιο διάλογο.

    (α) Το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου δεν προκηρύχθηκε από την βάση με πρωτοβουλία των ίδιων των πολιτών , δηλαδή με συλλογή υπογραφών, διότι κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από το ισχύον Σύνταγμα. Απεναντίας,  προκηρύχθηκε "από τα πάνω", δηλαδή με απόφαση της Βουλής, η οποία ελήφθη κατόπιν πρότασης της κυβέρνησης σύμφωνα με το άρ. 44 παρ.2 εδ.ά  του Συντάγματος για "κρίσιμο εθνικό θέμα". 

  (β) Ακολούθως, και το ερώτημα του δημοψηφίσματος τέθηκε με την πρόταση της κυβέρνησης και όχι σύμφωνα με τις επιθυμίες της κοινωνίας. Επακόλουθο αυτού είναι ότι, όχι μόνο ερμηνεύεται από κάθε πλευρά κατά το δοκούν αλλά ότι μέσα σε λίγες μόλις ημέρες, η δυναμική των πραγμάτων έχει μεταβάλει και την φύση του: Από ερώτημα σχετικά με την πρόταση των δανειστών (η οποία μάλιστα φέρεται κατόπιν να αποσύρθηκε) το ερώτημα μεταβλήθηκε σε ναι ή όχι στο ευρώ και τείνει να λάβει την μορφή επιδοκιμασίας ή αποδοκιμασίας για τους χειρισμούς της κυβέρνησης.

 (γ) Η πλήρης ενημέρωση των πολιτών, η οποία αποτελεί βασική προϋπόθεση ενός δημοψηφίσματος εμφανίζεται προβληματική για τρεις λόγους: Πρώτον, είναι προβληματικό κατά πόσον το ερώτημα τίθεται κατά τρόπο απολύτως σαφή και σύντομο όπως ορίζει η νομοθεσία περί δημοψηφισμάτων, δεδομένου ότι παραπέμπει με κάπως δυσνόητο τρόπο στην πρόταση των δανειστών η οποία έχει τίτλο στην αγγλική γλώσσα και φέρεται να αποτελείται από δύο επιμέρους κείμενα με τίτλο στην αγγλική γλώσσα. Δεύτερον, ακόμη περισσότερο, διότι η εν λόγω πρόταση των δανειστών επί της οποίας καλούμαστε να αποφανθούμε δεν είναι απολύτως εύκολα προσιτή σε κάθε πολίτη, ούτε από από την ιστοσελίδα του υπουργείου εσωτερικών όπου χρειάζεται ειδική έρευνα για να βρεθεί ο τόπος όπου είναι αναρτημένη, ούτε από οποιοδήποτε άλλη δημόσια υπηρεσία, ούτε διατέθηκε στους πολίτες που δεν έχουν πρόσβαση σε υπολογιστή σε έγγραφη μορφή προς μελέτη. Τρίτον , απουσιάζει παντελώς η αντίστοιχη πρόταση της κυβέρνησης προς τους θεσμούς, ώστε να πληροφορηθούμε ποιες διαφορές έχουν μεταξύ τους , τι διακυβεύεται και για ποιον λόγο διαφώνησαν , ήλθαν σε ρήξη και προκηρύχθηκε το δημοψήφισμα και συνεπώς τι είδους διαπραγμάτευση θα κάνει η κυβέρνηση σε περίπτωση που η απάντηση των πολιτών στην πρόταση των δανειστών είναι ΟΧΙ.     

  (δ) Ο δημόσιος διάλογος διεξάγεται υπό φοβερή πίεση, με κλειστές τράπεζες και σε προβληματικό θεσμικό πλαίσιο όπου επιτρέπεται να παρέμβουν μόνο τα κόμματα και οι φορείς υποστήριξης αλλά όχι ο κάθε πολίτης. Επιπλέον , ο χρόνος το δημοσίου διαλόγου είναι σχεδόν ελάχιστος.

   Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι Έλληνες πολίτες καλούνται να φανούν ανώτεροι από τους πολιτικούς που οδήγησαν την χώρα στην χρεοκοπία και στα πρόθυρα της εθνικής καταστροφής. Εάν τα καταφέρουν να σώσουν την χώρα, στην συνέχεια θα δικαιούνται ακόμη περισσότερο να διεκδικήσουν μεγαλύτερο μερίδιο συμμετοχής στην ανόρθωση και στην αναγέννηση του κράτους που τους έχει θέσει στο περιθώριο.