2.500 ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΑ

      Η μάχη του Μαραθώνα αποτελεί μία από τις σημαντικότερες μάχες όλων των εποχών. Διεξήχθη τον Αύγουστο (ή Σεπτέμβριο) του 490 π.Χ.  μεταξύ Αθηναίων και Πλαταιών από την μία και Περσών από την άλλη, στην πεδιάδα του Μαραθώνα όπου είχε αποβιβαστεί ο περσικός στρατός ύστερα από την  καταστροφή της Ερέτριας. 

      Οι Πέρσες επιτέθηκαν στις ελληνικές πόλεις για να τις τιμωρήσουν, όπως ισχυρίζονταν, για την βοήθεια που είχαν προσφέρει στην επανάσταση των Ιώνων το 494 πΧ. Είχαν επιχειρήσει και το 492 π.Χ.  να κατέλθουν στην Ελλάδα μέσω της Θράκης, αλλά ο περσικός στόλος υπέστη ολοκληρωτική καταστροφή από τρικυμία στο ακρωτήριο του Άθω, με αποτέλεσμα να αναγκασθούν να επιστρέψουν. Το 490 π.Χ. επέλεξαν άλλη διαδρομή και, αφού κατέλαβαν την Νάξο και κατέστρεψαν την Ερέτρια, αποβιβάστηκαν στο Μαραθώνα. Επικεφαλής των Περσών ήταν οι στρατηγοί Δάτης και Αρταφέρνης. Καθοδηγητής τους ήταν  ο Ιππίας, εκδιωχθείς  πρώην τύραννος των Αθηνών , ο οποίος υπολόγιζε έτσι  με προδοσία να ξαναπάρει την εξουσία. 

       Όταν ο ηλικιωμένος Ιππίας αποβιβάστηκε στο Μαραθώνα φταρνίστηκε και έβηξε τόσο δυνατά, ώστε του έφυγε ένα δόντι το οποίο χάθηκε στην άμμο.Ο Ιππίας έψαξε να το βρει ,αλλά  καθώς ήταν αδύνατο, απογοητεύτηκε και είπε :  " Η γη αυτή δεν είναι δική μας και ούτε θα μπορέσουμε να την υποτάξουμε. Άλλωστε όσο μερίδιό της δικαιούμαι το κατέχει τώρα το δόντι μου!" (Ηροδ. ΣΤ 107).  

      Η νίκη των Ελλήνων στο Μαραθώνα οφείλεται στην στρατηγική ιδιοφυϊα του Μιλτιάδη, ενός εκ των εκλεγμένων δέκα Αθηναίων στρατηγών, ο οποίος επέλεξε να παρατάξει τον ελληνικό στρατό των 11.000 ανδρών σε μέτωπο ίσου πλάτους με τον πολυάριθμο περσικό, φροντίζοντας να είναι ασθενές το κέντρο της  παράταξης και ενισχυμένα τα δύο άκρα Ο Μιλτιάδης επέβαλε τελικώς και στους άλλους στρατηγούς την άποψή του να πολεμήσουν στην συγκεκριμένη τοποθεσία μακριά από την πόλη των Αθηνών.  Οι Έλληνες επιτέθηκαν την αυγή, προκειμένου να αχρηστεύσουν το ιππικό των Περσών , το οποίο εκείνη την ώρα αποσυρόταν για πότισμα. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ηρόδοτος (ό.π. 112), οι Έλληνες επιτέθηκαν "δρόμω", δηλαδή τρέχοντας μία απόσταση οκτώ σταδίων, δηλαδή περίπου 1.500 μέτρων προκειμένου να αποφύγουν τους τοξότες των Περσών! Οι 50.000 Πέρσες , βλέποντας τους 11.000 Αθηναίους και Πλαταιείς να εφορμούν καταπάνω τους νόμιζαν ότι είναι τρελοί. Ωστόσο, οι Έλληνες επιτέθηκαν συντεταγμένα. Το κέντρο της παράταξης υποχώρησε αλλά δεν έσπασε. Την ίδια στιγμή οι δύο πτέρυγες κατανίκησαν τους Πέρσες και έκλεισαν σαν τανάλια γύρω από τον περσικό στρατό. Μέσα στην σύγχυση πολλοί Πέρσες σφαγιάστηκαν, άλλοι έπεσαν στο έλος και άλλοι επιβιβάστηκαν στα πλοία και έφυγαν. Σκοτώθηκαν 6.400 Πέρσες και 192 Έλληνες. Οι νεκροί Έλληνες τάφηκαν στο Μαραθώνα  Ο Φειδιππίδης, ο οποίος πριν από την μάχη είχε φθάσει σε 2 μόλις ημέρες στην Σπάρτη για να ζητήσει την βοήθεια των Λακεδαιμονίων, έτρεξε σαν τον άνεμο να αναγγείλει την μεγάλη νίκη και στην συνέχεια έπεσε νεκρός.

         Η νίκη στο Μαραθώνα διέλυσε το μύθο του αήτητου των Περσών και ανέδειξε την δύναμη της Αθήνας. Στον τάφο του τραγικού ποιητή Αισχύλου, ανεγράφη ότι οι Πέρσες ένιωσαν για τα καλά την δύναμή του στον Μαραθώνα. , ενώ η σημασία της μάχης περιγράφεται υπέροχα και λακωνικά στο επίγραμμα του Σιμωνίδη:" Ελλήνων προμαχούντες Αθηναίοι Μαραθώνι \ χρυσοφόρων Μήδων εστόρεσαν δύναμιν".