ΙΣΗΓΟΡΙΑ

    Ο  θεσμός του Προέδρου της Δημοκρατίας, έτσι όπως διαμορφώθηκε και εφαρμόζεται από το ελληνικό Σύνταγμα, συνοψίζει από μόνος του το ιδανικό με το οποίο γαλούχησε την χώρα το καθεστώς της μεταπολίτευσης, διότι συνδυάζει σίγουρη κρατική θέση με ευκαιρίες για ταξίδια και "καλή ζωή", μηδαμινές αρμοδιότητες και υψηλότατες απολαβές.     Μία από τις λίγες αρμοδιότητες που απέμειναν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι ασφαλώς η  δεξίωση την οποία παραθέτει κάθε χρόνο στο προεδρικό μέγαρο με αφορμή την επέτειο της μεταπολίτευσης, ή την "επέτειο της αποκατάστασης της Δημοκρατίας" όπως οι ίδιοι συνηθίζουν να την αποκαλούν.     Παραδοσιακά η εν λόγω δεξίωση παρατίθετο στον θαυμάσιο κήπο του προεδρικού μεγάρου, όπου οι εκλεκτοί καλεσμένοι είχαν την ευκαιρία να βρεθούν υπό τους ήχους απαλής μουσικής, να απολαύσουν τα πλούσια εδέσματα και να ευχηθούν ο ένας στον άλλο "χρόνια πολλά!" Αυτή τη φορά όμως , η φετινή επέτειος δεν ήταν το ίδιο λαμπερή: Δεν...

    Σχέδιο Μάρσαλ,  ή ακριβέστερα "Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Ανασυγκρότησης" ("European Recovery Program") καλείται το πρόγραμμα οικονομικής ενίσχυσης που εκπονήθηκε και εκτελέσθηκε από τις ΗΠΑ για την ανασυγκρότηση των κατεστραμμένων από τον β΄παγκόσμιο πόλεμο ευρωπαϊκών κρατών. Εμπνευστής της ιδέας υπήρξε ο Τζόρτζ Κάτλετ Μάρσαλ, στρατηγός, αρχηγός του αμερικανικού Γενικού Επιτελείου κατά τον β΄παγκόσμιο πόλεμο και εν συνεχεία υπουργός εξωτερικών και άμυνας των ΗΠΑ κατά την περίοδο 1947-1951.      Το σχέδιο Μάρσαλ εντασσόταν στο γενικότερο δόγμα του Προέδρου Τρούμαν περί ενεργού ανάμειξης των ΗΠΑ, όχι μόνο στην αμερικανική ήπειρο αλλά και πέραν του Ατλαντικού ώστε, αφενός να αναλάβουν από την αδύναμη Μεγ. Βρετανία τον ρόλο της ηγέτιδας δύναμης και, αφετέρου να περιορίσουν τον επεκτατισμό της Σοβιετικής Ένωσης.    Όσον αφορά την οικονομική ενίσχυση της Ευρώπης, την τετραετή περίοδο εφαρμογής του (1948-1952), το σχέδιο Μάρσαλ διένειμε συνολικά 13,3...

    Εάν δημοκρατία είναι το πολίτευμα όπου εξουσιάζει ο λαός, τότε δεν νοείται δημοκρατικό πολίτευμα χωρίς την άμεση συμμετοχή των πολιτών στην άσκηση της εξουσίας. Τέτοιου είδους συμμετοχή αποτελεί πρωτίστως το δημοψήφισμα.     Η Ευρώπη και τα άλλα κράτη της δύσεως, ήδη από τα μέσα του 20ου αιώνα, άρχισαν να αντιλαμβάνονται ότι δεν αρκεί ο κοινοβουλευτισμός για τον χαρακτηρισμό ενός πολιτεύματος ως δημοκρατικού. Έτσι, πέρα από τους θεσμούς αντιπροσώπευσης, εισήγαγαν και θεσμούς άμεσης συμμετοχής των πολιτών στην πολιτική ζωή, όπως είναι τα δημοψηφίσματα και οι πρωτοβουλίες πολιτών για προτάσεις νόμου.      Πηγή έμπνευσης για την καθιέρωση θεσμών άμεσης δημοκρατίας αποτελεί ασφαλώς η ελληνική αρχαιότητα και κυρίως η αθηναϊκή δημοκρατία ("κ αι όνομα μεν δια το μη ες ολίγους αλλά εις πλείονας οικείν δημοκρατία κέκληται", Θουκιδίδης, βιβλίο β΄, επιτάφιος Περικλέους). Ωστόσο, σύγχρονη μητέρα του θεσμού των δημοψηφισμάτων θεωρείται η Ελβετία, όπο...

Η ελληνική συνταγματική ιστορία διδάσκει ότι σε περιόδους σοβαρών κρίσεων δεν υπάρχει ασφαλέστερη διέξοδος από την προσφυγή σε συνταγματική ή πολιτειακή αλλαγή. Τέτοιου είδους αλλαγή συντελέσθηκε όταν, μετά την εξέγερση της 3 ης Σεπτεμβρίου 1843, θεσπίσθηκε το Σύνταγμα του 1844, το οποίο έθεσε τέρμα στην απόλυτη αυθαιρεσία του Όθωνα, αλλά και  όταν, κατόπιν νέας λαϊκής εξέγερσης το 1862, καταλύθηκε η βαυαρική δυναστεία και θεσπίσθηκε το Σύνταγμα του 1864, το οποίο για πρώτη φορά αναγνώρισε την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας. Αλλά και μετά την κρίση του 1909 (κίνημα στο Γουδή), η χώρα οδηγήθηκε στην ευρύτατη συνταγματική αναθεώρηση του 1911, η οποία απελευθέρωσε την ανερχόμενη αστική τάξη και έδωσε την ώθηση στην Ελλάδα να διπλασιάσει τα σύνορά της, ενώ, μετά την μικρασιατική καταστροφή του 1922, κηρύχθηκε έκπτωτη η δυναστεία των Γλυξβούργων και θεσπίσθηκαν τα δημοκρατικά Συντάγματα του 1925 και 1927, τα οποία καθιέρωναν την αβασίλευτη δημοκρατία. Το 1974, μετά την πτώση ...

   Η διεθνής οργάνωση  υπό την επωνυμία "Διεθνής Διαφάνεια" δημοσιεύει κατ' έτος τον λεγόμενο δείκτη διαφθοράς, όπου κατατάσσονται οι χώρες του κόσμου ανάλογα με τον βαθμό διαφθοράς των κρατικών υπαλλήλων και πολιτικών τους. Η κλίμακα βαθμολογίας κυμαίνεται από 0, το οποίο δηλώνει την απόλυτη σήψη, έως το 10, το οποίο φανερώνει την πλήρη διαφάνεια.     Το έτος 2001 η Ελλάδα έλαβε βαθμό 4,2 και κατατάχθηκε στην 42η θέση μεταξύ 92 κρατών.     Το έτος 2005 βαθμολογήθηκε με 4,3 και υποχώρησε στην 47η θέση μεταξύ 159 κρατών.     Το 2010  έλαβε βαθμό 3,5 και κατρακύλησε στην 78η θέση μεταξύ 178 κρατών, ισοβαθμώντας με  την Κολομβία, το Περού, την Ταϋλάνδη, την Κίνα, το Λεσότο και την Σερβία. Περιττό θα ήταν βεβαίως να αναφέρει κανείς ότι η Ελλάδα κατατάσσεται στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ( η Ρουμανία είναι 69η με 3,7 και η Βουλγαρία 73η με 3,6) και σε μία εκ των τελευταίων θέσεων σε ολόκληρη ...