ΤΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΑΔΙΚΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΨΕΥΔΩΝ ΕΙΔΗΣΕΩΝ (FAKE NEWS)

   Την Παρασκευή 20 Μαρτίου 2020  παρουσιάστηκε συντονισμένα από τα μμε η είδηση ότι στα διόδια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, παρατηρείτο εικόνα "μαζικής εξόδου" . Την είδηση συνόδευσαν κραυγές και κατηγορίες εναντίον εκείνων που εξαιτίας της ανευθυνότητάς τους προκαλούσαν με την διέλευση αυτή κίνδυνο διασποράς του κορονοϊού. Αμέσως, την σκυτάλη παρέλαβε το ίδιο απόγευμα ο υφυπουργός πολιτικής προστασίας, ο οποίος, με το γνωστό ύφος λοχαγού σε στρατόπεδο, επιτέθηκε στους ανεύθυνους που δεν τηρούν τις συστάσεις, δήλωσε ότι "η ελληνική πολιτεία γνώριζε και γνωρίζει ποιοι περνούν τα διόδια" και, σε ερώτηση δημοσιογράφου, απάντησε ότι , εάν δεν συμμορφώνονται οι πολίτες με τα μέτρα, η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε απαγόρευση κυκλοφορίας. 

   Οι κατηγορίες περί "ανεύθυνων" πολιτών συνεχίστηκαν όλο το σαββατοκύριακο (21 -22 Μαρτίου) μαζί με διάχυτες φήμες ότι η κυβέρνηση για να προστατεύσει τους πολίτες δεν θα διστάσει να επιβάλει περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών, ενώ πολλοί ήταν εκείνοι που, από φόβο για την μετάδοση της ασθένειας και αγανάκτηση για τις ειδήσεις περί ανεύθυνων, συμφωνούσαν με την επικείμενη απαγόρευση.

  Το απόγευμα της Κυριακής 22 Μαρτίου 2020 ο Πρωθυπουργός ανήγγειλε ο ίδιος την απαγόρευση της κυκλοφορίας. Ωστόσο, όπως φαίνεται ότι αποδείχθηκε εκ των υστέρων από τα επίσημα στοιχεία των διοδίων, γεγονός που αποσιώπησαν τα μμε,  την Παρασκευή 20-3-2020 η διέλευση οχημάτων από τα  διόδια των Εθνικών οδών ήταν μειωμένη κατά ποσοστό περίπου 30%  στα διόδια Αθηνών- Λαμίας και Αθηνών - Κορίνθου και 70% περίπου στα διόδια Θεσσαλονίκης - Αθηνών, σε σχέση με την διέλευση της προηγούμενης Παρασκευής 13-3-2020, οι δε εικόνες περί δήθεν αυξημένης κίνησης οφείλονταν στον μικρό αριθμό λειτουργούντων διοδίων και στο γεγονός ότι, εν απουσία υπαλλήλων, οι οδηγοί κατέβαλαν το αντίτιμο στο αυτόματο μηχάνημα με κέρματα.  Εάν σε αυτά προστεθεί το γεγονός ότι πολλοί διέρχονται τα διόδια κατευθυνόμενοι προς εργασία, είναι φανερό ότι κάθε άλλο παρά αποδεικνύεται "μαζική έξοδος" και ανευθυνότητα.  Αυτά τα γεγονότα προφανώς γνώριζε (ή μπορούσε να γνωρίζει) η κυβέρνηση και ο κ.υφυπουργός πολιτικής Προστασίας, ο οποίος δέχθηκε ως αληθείς τις ειδήσεις  περί δήθεν μαζικής εξόδου.

   Οι ψευδείς ειδήσεις και οι κραυγές περί δήθεν μαζικής εξόδου από τα διόδια των Αθηνών και της Θεσσαλονίκης φαίνεται ότι δεν είναι οι μόνες στην εποχή του κορωνοϊού. Προ ολίγων ημερών αποδείχθηκε επίσης ότι και οι τηλεοπτικές εικόνες περί δήθεν συνωστισμού στην παραλία της Θεσσαλονίκης, οι οποίες είχαν και πάλι ως αποτέλεσμα  κραυγές, κατηγορίες και , τελικώς,  κλείσιμο της παραλίας, ήταν προϊόν ζουμ, ώστε πολίτες που κινούνταν σε απόσταση ο ένας από τον άλλο σε μεγάλη έκταση να εμφανίζονται στοιβαγμένοι διπλά - δίπλα σε λίγα τετραγωνικά μέτρα. Και στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης, η ψευδής είδηση είχε ως αποτέλεσμα ότι μεγάλο μέρος της κοινωνίας, φοβούμενο μήπως έτσι επεκταθεί η μετάδοση του κορωνοϊού, κατηγόρησε τους "ανεύθυνους"  και αποδέχθηκε μετ' επαίνων προς την κυβέρνηση  τον νέο περιορισμό των προσωπικών της ελευθεριών, ο οποίος συνοδεύθηκε από προαναγγελία νέων περιορισμών της ελευθερίας κινήσεως μέσω δηλώσεων, φημών και δημοσιευμάτων και νέων κατηγοριών εναντίον των συνταξιούχων που αναγκάσθηκαν να περιμένουν σε ουρές στις τράπεζες για να πάρουν την σύνταξή τους.

    Σύμφωνα με τον προισχύσαντα Ποινικό Κώδικα τιμωρείτο με φυλάκιση τριών μηνών έως πέντε ετών κατ' αρ. 191 όποιος διέσπειρε με οποιονδήποτε τρόπο ψευδείς ειδήσεις ή φήμες ικανές να επιφέρουν ανησυχία ή φόβο στους πολίτες, ή να ταράξουν την δημόσια πίστη, ή να κλονίσουν ή να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στο εθνικό νόμισμα, ή στις ένοπλες δυνάμεις της χώρας, ή να επιφέρουν διαταραχή στις διεθνείς σχέσεις της χώρας. Αν μάλιστα η πράξη τελείτο επανειλημμένα μέσω του τύπου οι ποινές προβλέπονταν μεγαλύτερες, ενώ, εάν τελείτο από αμέλεια, απειλείτο φυλάκιση μέχρι ενός έτους ή χρηματική ποινή.   

     Αλλά ο νέος Ποινικός Κώδικας, ο οποίος θεσπίστηκε επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ και στο σημείο αυτό δεν τροποποιήθηκε κατά την μεταρρύθμισή του επί κυβερνήσεως ΝΔ, προβλέπει πλέον για την στοιχειοθέτηση του εγκλήματος του άρ.191  αυξημένες προϋποθέσεις και ορίζει μειωμένες ποινές: Συγκεκριμένα, δεν αρκείται όπως ο προϊσχύσας στην διασπορά ψευδών ειδήσεων ή φημών ικανών να επιφέρουν ανησυχία ή φόβο στους πολίτες, αλλά απαιτεί διασπορά ψευδών ειδήσεων με αποτέλεσμα την πρόκληση φόβου "σε αόριστο αριθμό ανθρώπων ή σε ορισμένο κύκλο ή κατηγορία προσώπων , που αναγκάζονται έτσι να προβούν σε μη προγραμματισμένες πράξεις ή σε ματαίωσή τους με κίνδυνο να προκληθεί ζημία στην οικονομία , στον τουρισμό, ή στην αμυντική ικανότητα της χώρας ή να διαταραχθούν οι διεθνείς της σχέσεις".Η δε επαπειλούμενη ποινή περιορίστηκε σε φυλάκιση έως τρία έτη και χρηματική ποινή και εάν τελείται εξ αμελείας , μόνο σε χρηματική ποινή η παροχή κοινωφελούς εργασίας. Καταργήθηκε δε η βαρύτερη ποινή που προβλεπόταν σε περίπτωση επανειλημμένης δια του τύπου τελέσεως. 

      Ο νέος Ποινικός Κώδικας απαιτεί για την στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της διασποράς ψευδών ειδήσεων οι ψευδείς ειδήσεις που διαδόθηκαν (α) να προκάλεσαν φόβο, (β), ο φόβος να είχε ως αποτέλεσμα την διενέργεια ή την ματαίωση πράξεων και (γ) όλα τα παραπάνω να είχαν ως αποτέλεσμα κίνδυνο ζημίας στην οικονομία , στον τουρισμό, ή στην αμυντική ικανότητα της χώρας ή να διαταραχθούν οι διεθνείς της σχέσεις.

  Οι καταχραστές κάθε έννοιας δημοσιογραφικής δεοντολογίας, οι οποίοι αντί να ασκούν το λειτούργημα του δημοσιογράφου ανεξάρτητοι, με γνώμονα την ενημέρωση του πολίτη, διαπλέκονται με την πολιτική εξουσία σε σκοτεινά μονοπάτια, αισθάνονται πιο ασφαλείς με το νέο άρ. 191 του Ποινικού Κώδικα απ' ότι με το προηγούμενο. Ωστόσο, θα πρέπει κάθε φορά να ελέγχεται μήπως, έστω και έτσι, μπορεί να καταστούν ποινικά υπόλογοι και να υποστούν τις συνέπειες των πράξεών τους έναντι της κοινωνίας.